سقف کاذب

سقف کاذب چیست ؟

تاریخچه سقف کاذب شاید دقیق مشخص نباشد. اولین سقف کاذب کجا و توسط چه کسی استفاده شد ؟

دغدغه استفاده از سقف کاذب مشخص است، سقف کاذب انواع مختلفی دارد که برای پوشش سقف اصلی به‌ کار می‌رود.

کم کم دغدغه ها تغییر نکرد بلکه این محصول بر اساس نیاز کامل تر شد.
در این مطلب روند پیشرفت سقف های کاذب از ابتدا تا به امروز را بررسی خواهیم کرد.

سقف کاذب

سقف کاذب به انگلیسی Dropped ceiling در کنار جنبه دکوراتیو برای پوشش تأسیسات زیر سقف اصلی، آکوستیک کردن فضا، ایجاد حجم‌های دکوراتیو، هدایت و جلوگیری از اتلاف دما و رطوبت کاربرد دارد.

در کنار پوشش، کارکرد دکوراتیو و نورپردازی نیز دارد که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ابتدایی ترین سقف کاذب شاید فقط برای پوشش سقف اصلی بود بعد جنبه دکوراتیو پیدا کرد بعد نیاز نورپردازی و سپس نیازهای بعدی به وجود آمد و محصولات بعدی نیازها را برطرف می کرد .
سقف کاذب نوعی سقف ثانویه برای ساختمان محسوب می شود که در پایین سقف اصلی نصب میشود و عیوب آن را برطرف میسازد.

این سقف به سقف اصلی و دیوارهای اطراف متصل می گردد و سازه اصلی بار آن را تحمل می کند. طراحی سقف های کاذب از جمله جذاب ترین موضوعات در معماری می باشد. آنچه معماران می خواهند، عملی کردن تمام ایده هاست ، طراحی هایی که دیوار ، کف و سقف را شامل می شود . اما تا چه حد متریال سقف کاذب اجازه می دهد که این ایده ها عملی شود ؟

در ادامه به جنس انواع سقف های کاذب و کاربرد و معایب آنها خواهیم پرداخت.
در اینجا سعی شده روند پیشرفت سقف های کاذب پر مصرف را مورد بررسی قرار دهیم و به معایبی که موجب به وجود آمدن سقف کاذبی کم نقص تر که برطرف کننده نیازهای جدید شد بپردازیم.

رابیتس

رابیتس به توری‌های فولادی مشبکی گفته می‌شود که پیش از گچ‌کاری نهایی و به منظور زیرسازی اجرا می‌شوند.
توری‌های رابیتس با مفتول یا سیم‌های مخصوص رابیتس ‌بندی به شبکه‌ی فرعی متصل می‌شوند. البته جهت ثابت نگه داشتن آن‌ها میله‌های افقی و عمودی به سقف جوش داده می شوند.

زیرسازی رابیتس

مراحل نصب رابیتس

رابیتس کاری در سه مرحله صورت می گیرد.
نصب میلگرد آویز
ابتدا نصب میلگردهای آویز که این میلگردها یا از پیش درون سقف اصلی دفن شده‌اند یا اینکه در زمان رابیتس بندی به سقف یا تیرآهن‌های آن جوش داده می‌شوند. وظیفه‌ی اصلی میلگردها این است که بار اصلی سقف کاذب را تحمل کنند.

نصب توری های رابیتس

توری‌های رابیتس روی میلگردها قرار می‌گیرند و محکم می‌شوند.
ورقه‌های توری‌شکل رابیتس معمولا بر اساس تعداد پل‌هایی که دارند تقسیم‌بندی می‌شوند.
جنس رابیتس از فولاد است تا به راحتی امکان جوش‌پذیری داشته باشد. همچنین این نکته را نباید فراموش کرد که برای جلوگیری از شکم ندادن گچ باید از رابیتسی با تعداد پل بیشتر و وزن سنگین‌تر استفاده کرد.
به جای جوشکاری می‌توانید از مفتول‌های گالوانیزه‌ای که به سیم رابیتس ‌بندی هم معروف هستند استفاده کنید. سیم رابیتس بندی کمک می‌کند تا توری فولادی به زیرسازی انجام شده در مرحله‌ی اول وصل شود.

گچ کاری

مرحله‌ی سوم گچ کاری است که در واقع مرحله‌ی پایانی هم هست، پس از نصب رابیتس انجام می‌شود. در این مرحله از کار، روی توری فلزی با استفاده از گچ پر می‌شود و سطح یکدست و سفیدی به وجود می‌آید. معمولا مرحله‌ی گچ‌کاری را چندین بار تکرار می‌کنند تا لایه‌ی گچ به خوبی توری رابیتس را بپوشاند و طرح‌های دلخواه کارفرما به وجود بیاید.

رابیتس بندی می‌تواند دردسرساز و خسته‌کننده باشد و اجرای آن هم از هرکسی ساخته نیست. اگر انجام رابیتس بندی به دست افراد غیرحرفه‌ای و بی‌تجربه بیفتد، نمی‌توان انتظار به دست آورن نتیجه‌ی دلخواه را داشت.
این کار به جوشکار ، گچ کار ماهر و چند کارگر ساده نیاز دارد ، مصالحی همچون میلگرد ، الکترود ، گچ ، سیم مفتول ، رابیتس ، گچ سفید کاری که حدودا بیست درصد کل این مصالح دورریز خواهند داشت.

معایب رابیتس :

وزن نسبتاً بالا
سرعت اجرا بسیار پایین
زیاد بودن متریال ها و هزینه های زیاد باربری
مصرف زیاد گچ جهت نازک‌کاری
دور ریززیاد و هزینه حمل دورریزهای باقیمانده روی دست کارفرما
طولانی شدن دوران خشک شدن و رنگ آمیزی
محدودیت در نورپردازی به علت نورگذر نبودن متریال
دستمزد زیاد اجرای گچ کاری
بالا رفتن وزن ساختمان که از اصلی ترین معایب این کار است
عدم سازگاری با انواع آب‌وهوا به دلیل استفاده از گچ
تخریب آن بسیار زمان بر است و بازسازی این پروژه ها بسیار پر هزینه است
دسترسی به تاسیسات بسیار دشوار است و معمولا برای دسترسی باید سقف را تخریب کرد

کناف

بعد از رابیتس، کناف به جهت سهولت در کار و سبک تر بودن و هزینه کمتر کم کم در بازار مصالح ساختمانی وارد شد ، اما همچنان سازنده های بسیاری رابیتس را با تمام دردسرهایش به کناف ترجیح می دهند.
ساختار کناف از اتصال صفحات روکش دار گچی به زیرسازی فلزی (گالوانیزه) که به سقف اصلی متصل می‌باشد، تشکیل می‌شود. این صفحات دارای هسته گچی بوده و سطح و لبه‌های طولی آنها با کاغذ مخصوص پوشانده شده است. کناف ضخامت های مختلفی دارد و محصولاتی برای کاربردهای مختلف دارد که یک بازه قیمتی را بسته به ضخامت و کاربرد آن تشکیل می دهد.

نصب کناف

نصب کناف در چند مرحله انجام می پذیرد ، زیرسازی ، برش و اندازه کردن پنل ها در سقف ، جاگذاری ، بتونه کاری و خشک شدن آن و رنگ آمیزی ، این پروسه بسیار طولانی می شود و جابجا کردن و نصب و خشک شدن و باقی موارد کناف کاری را کاری پر دردسر می کند.

کناف کاری

معایب کناف :

این سقف ها از رابیتس سبک تر هستند اما در مقابل ضربه مقاوم نیستند
ترک خوردن کناف و بتونه کاری از معایب این کار است
دسترسی به تاسیسات بسیار دشوار است و معمولا برای دسترسی باید کناف را تخریب کرد
به دلیل استفاده از کاغذ روی برگهای گچی در برابر نم مقاومت ندارد پوسته یا رنگ آن زرد می شود
کناف نسبت به رابیتس دور ریز کمتری دارد و نصب آن راحت تر است اما نسبت به سقف های کاذب دیگر کناف هم بیشترین دور ریز و نصب کندی را دارد

کناف قابلیت جابجایی ندارد و در بازسازی تخریب طولانی و دور ریزهای بسیاری را دست کارفرما می گذارد
این سقف ها نیز نور گذر نیستند و برای نورپردازی از انعطاف بالایی برخوردار نیستند.
کناف بعد از اجرا رنگ آمیزی می شود و هر چند سال یک بار باید عملیات رنگ آمیزی تکرار شود.

سقف گچ و رابیتس

تایل یا آسمان مجازی :

آسمان مجازی نوعی سقف کاذب است با جنس طلقی یا پلکسی گلس که در مجموع به قطعات به هم پیوسته ای از تایل گفته میشود که با کنار هم قرار گرفتن و اتصال توسط اتصالات فلزی یا پلاستیکی، با نورپردازی در بالای آنها شکلی یک دست ایجاد میکنند.
در اوایل ورود آسمان مجازی یا تایل استقبال از آن بد نبود همچنان رابیتس و کناف انتخاب اول بود ولی مجتمع های تجاری ، اداره ها و فضاهای این چنینی تایل و آسمان مجازی را به کناف و رابیتس ترجیح دادند از علت های این انتخاب می توان به مزایای تایل ها اشاره کرد.

مزایای تایل و آسمان مجازی :

قابلیت چاپ
نورگذر بودن
سبک و امکان دسترسی سریع به تاسیسات
بازسازی آن بسیار راحت است و قابلیت جابجایی دارد
می توان گفت تایل های سفید و نورگذر و تایل های چاپی کمی با کامل ترین سقف کاذب فاصله دارند زیرا همچنان معایبی در این متریال نیز دیده می شود این معایب باعث شد تا پیشرفت و استفاده این محصولات در پروژه ها گسترش پیدا نکند و خیلی زود جای خود را به متریالی دیگر بدهد که این معایب را ندارد و کامل تر شده است

از مهمترین معایب تایل یا آسمان مجازی می توان به شبکه بندی اشاره کرد که نمی گذارد یک تصویر یکپارچه در اختیار داشته باشیم.
تحمل وزن بسیار پایینی دارند و در برابر ضربات یا بار ناشی شکسته شده و احتمال سقوط دارند.
در این سقف کاذب ضخامت تایل ها بسیار مهم است تایل های ضخیم بسیار سنگین هستند و قیمت آنها بسیار بالاست و تایل های با ضخامت کم به قدری سبک هستند که کم کم حتی دفرمه می شوند.
معایب تایل های چاپی و ساده مقدمه ای برای ظهور سقف کاذبی کامل تر بود که به آن خواهیم پرداخت.

آسمان مجازی

سقف کشسان

رابیتس سنگین بود، مصرف گچ آن بسیار بالا بود امکان نورگذری را نداشت و معایب زیادی داشت.
کناف سبک تر و مصرف گچ پایین تری داشت اما نسبت به ضربه مقاوم نبود و باید بتونه کاری می شد و بعد از مدتی دوباره نیاز به رنگ و بتونه پیدا می کرد و همچنان نورگذر نبودند ، دسترسی به تاسیسات سخت و قابلیت جابجایی نداشتند و بازسازی همراه با تخریب صورت می گرفت.

نخاله های ساختمانی در هر دو سقف کاذب معضل بزرگی بودند، نیاز به چاپ و قابلیت جابجایی و کنار گذاشتن گچ در سقف کاذب موجب پدیدار شدن تایل ها شد تایل یا آسمان مجازی امکان چاپ داشتند ، نورگذر بودند ، بسیار سبک تر از کناف بودند و عملیات بازسازی کم تخریب تر شده بود و نخاله های ساختمانی کم شد.

اما یک مشکل بزرگ در تایل ها و موجب شد تا این سقف ها نیز خیلی زود جای خود را به سقف های جدیدتری بدهند مشکل شبکه بندی و قطعات تایل که باعث شد یک تصویر یکپارچه نداشته باشیم و نورپردازی یک دست نداشته باشیم چرا که شبکه بندی ها نیز سایه داشتند. البته معایب دیگری نیز این سقف ها داشتند که مهمترین آنها این بود که نسبت به ضربه اصلا مقاوم نبودند.

مزایای سقف کاذب

سقف کشسان چیست ؟

علت پیدایش سقف های کاذب برای رفع معایب سقف های کاذب قبلی محدودیت ها نیز بود ، محدودیت در عبورنور ، محدودیت در ایجاد تصویر روی سقف ، محدودیت در اجرا سقف های کاذب در مکان های مختلف ، محدودیت در نصب یکپارچه و محدودیت ها و معایبی که به برخی از آن اشاره شد.

سقف کشسان از ترکیب PVC و موادهای شیمایی دیگر تولید شد متریالی انعطاف پذیر ، نورگذر و با ابعادی دلخواه و بسیار سبک است.
زیرسازی های مفصل رابیتس را ندارد ، وزنش بسیار سبک است اما تحمل بار بسیار بالایی دارد.

نیازی به رنگ آمیزی و بتونه ندارد

رنگبندی آن به گونه ای است که تمام رنگ ها را پوشش داده است و قابلیت چاپ دارد

نورگذر است.

نوری یکدست یا خطی می توان از آن عبور داد.

معماران بدون محدودیت در هر فضا و رنگی از این متریال استفاده می کنند، می توانند هر فرمی که می خواهد به آن بدهد.

می توان بدون محدودیت نورپردازی های مختلفی روی آن انجام داد.

در کنار این ها متریالی ضد رطوبت ، آنتی باکتریال ، غیر قابل اشتعال نیز است.

پیشنهاد می شود مزیت های سقف کشسان را مطالعه کنید چون بحث طولانی و مفصلی است.

سقف لابل

سقف کشسان نمونه رشد و تکامل یک علم در زمینه سقف های کاذب است.

در مورد مزیت های سقف کشسان می توانید از لینک زیر استفاده کنید.

مزایای سقف کشسان لابل چیست؟

گزارش آقای بهمن هاشمی از سقف های کشسان لابل